Het Stadhuis van Groningen, gelegen aan de Grote Markt, is een neoclassicistisch rijksmonument dat zijn oorsprong vindt in 1774. Het werd ontworpen door architect Jacob Otten Husly en kende een bewogen bouwgeschiedenis. Pas in 1793 werd het gerealiseerd als een U-vormig gebouw, en in 1810 voltooid tot een carré met een imposant zuilenportiek.
Revitalisering met respect voor historie
De recente revitalisering van het stadhuis bood de kans om het gebouw toekomstbestendig te maken, met behoud van zijn monumentale waarde. De aanleiding was meervoudig: verduurzaming, noodzakelijk onderhoud én de wens om de raadzaal uit te breiden naar een capaciteit van 45 raadsleden.
Architectonisch concept – een paddenstoel in een vierkant
Het stadhuis is opgezet als een vierkant gebouw met in het hart een nieuwe raadzaal op de zolderverdieping, die als een ‘paddenstoel’ boven de bestaande structuur uitsteekt. Deze zolderruimte is volledig nieuw ontworpen en benaderd als een eigentijdse toevoeging, terwijl de onderliggende bouwdelen als monument zijn behandeld. De houten kapconstructie van de zolder is grotendeels behouden, waarmee het historische karakter van het dak intact is gebleven.
Raadzaal op zolder
De grootste ingreep vond plaats in het hart van het gebouw: de nieuwe raadzaal werd gerealiseerd op de zolderverdieping en de omliggende ruimten werden geheel nieuw gecreëerd. Het voormalige lichthof van de binnenplaats werd gesloten en getransformeerd tot een centrale burgerzaal, een hoge ruimte die op de begane grond onder de raadzaal is gelegen.
De U-vormige opstelling in de raadzaal biedt plaats aan raadsleden, het college en de griffier, met een tribune voor publiek en pers. Naast de raadzaal zijn een lobby en een foyer aangelegd voor recepties, informele ontmoetingen etc.
Installatietechniek – Duurzaam en onzichtbaar geïntegreerd
Bij de renovatie van het Stadhuis Groningen is bijzondere aandacht besteed aan de integratie van duurzame en toekomstbestendige installatietechniek, passend binnen de monumentale context. De werktuigbouwkundige installaties omvatten onder meer een energiezuinige klimaatinstallatie met warmtepompen, een WKO-installatie en een geoptimaliseerd koel- en verwarmingssysteem. De nieuwe raadzaal en burgerzaal zijn voorzien van een modern luchtbehandelingssysteem. Ook is er voorzien in moderne sanitaire voorzieningen en een intelligente regeling voor binnenklimaat en verlichting.
Op elektrotechnisch vlak zijn de installaties volledig vernieuwd en afgestemd op de eisen van deze tijd. Denk aan energiezuinige LED-verlichting, een geavanceerd gebouwbeheersysteem (GBS), brandmeld- en ontruimingsinstallaties, en voorzieningen voor audiovisuele ondersteuning in de raadzaal. Alle installaties zijn zodanig ontworpen en aangebracht dat ze visueel ondergeschikt blijven aan het monumentale karakter van het gebouw.
Minimale ingrepen – slimme integratie van installaties
Om het monumentale karakter van het gebouw te respecteren, is gekozen voor minimale ingrepen in de bestaande structuur. Zo is de lambrisering in de raadzaal voorzien van geïntegreerde installaties en wordt natuurlijke ventilatie toegepast langs de gevels. Dit beperkt de impact op het monument aanzienlijk. Op de zolderverdieping is daarentegen stevig ingegrepen om de nieuwe raadzaal technisch en functioneel mogelijk te maken.
